Γράφει ο ιατρός κ. Χρήστος Καλαντζής

Η εγκυμοσύνη είναι ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στη ζωή μιας γυναίκας ή ενός ζευγαριού. Είτε είναι προγραμματισμένη είτε αναπάντεχη σίγουρα έχετε ενθουσιασμό, χαρά αλλά και πολλές απορίες ή ανησυχία.

Οι πληροφορίες σχετικά με την εγκυμοσύνη είναι πολλές και μπορεί να προέρχονται από το διαδίκτυο, τους φίλους ή τους συγγενείς. Κάθε γυναίκα είναι ξεχωριστή, το ίδιο και η εγκυμοσύνη της.

Για αυτό το λόγο καλό είναι να επισκεφθείτε το μαιευτήρα-γυναικολόγο και να συζητήσετε μαζί του για το πλάνο παρακολούθησης της εγκυμοσύνη σας.

Που χρειάζεται η μέτρηση της β- χοριακής γοναδοτροπίνης ?

Ο γυναικολόγος, με βάση την πρώτη μέρα της τελευταίας περιόδου θα υπολογίσει κατά προσέγγιση την ηλικία της εγκυμοσύνης σας.

Εάν έχετε κάνει εξέταση αίματος για τον έλεγχο της β-χοριακής γοναδοτροπίνης (β-HCG) και το αποτέλεσμα ήταν μεγαλύτερο από 1000-1.500 mIU/ml, πιθανό να γίνει υπερηχογραφικά η επιβεβαίωση της ενδομήτριας κύησης. Εάν οι τιμές της β-HCG είναι μικρότερες, πιθανόν να χρειαστεί μια επανάληψη της εξέτασης τουλάχιστον 2 ημέρες μετά.

Διπλασιασμός της β-HCG κάθε 48-72 ώρες είναι καλό σημάδι και δείχνει πως η αρχόμενη κύηση εξελίσσεται ομαλά.

Τι να περιμένω στην πρώτη επίσκεψη στον γυναικολόγο?

• Θα συζητήσουμε το ατομικό αλλά και κληρονομικό ιστορικό σας, τυχόν προβλήματα υγείας που σας απασχολούν αλλά και τις προηγούμενες εγκυμοσύνες σας εάν είχατε. Είναι πολύ σημαντικό να αναγνωριστούν παράγοντες κινδύνου που μπορεί να επηρεάσουν την ομαλή εξέλιξη της εγκυμοσύνης.

• Εάν δεν λαμβάνεται ήδη συμπλήρωμα φυλλικού οξέος, θα σας ζητηθεί να το ξεκινήσετε. Συστήνεται η έναρξη φυλλικού οξέος 3 μήνες πριν τη σύλληψη για την πρόληψη ελλειμάτων του νευρικού σωλήνα.

• Θα γίνει μέτρηση του σωματικού σας βάρους και της αρτηριακής πίεσης

• Θα συζητήσουμε τις διατροφικές σας συνήθειες και βάσει αυτών θα καταλήξουμε σε ένα διατροφικό πλάνο, σε συνεργασία με τη διαιτολόγο μας.

• Εάν δεν υπάρχει πρόσφατο Τεστ Παπανικολάου θα ληφθεί νέο.

• Θα συζητήσουμε εκτενώς το πλάνο παρακολούθησης της εγκυμοσύνης σας το οποίο θα εξατομικευτεί στις ανάγκες της δικής σας εγκυμοσύνης.

• Θα υποβληθείτε στο πρώτο σας υπερηχογράφημα, ώστε να επιβεβαιωθεί η ενδομήτρια κύηση και να ελεγχθεί η κατάσταση της μήτρας και των ωοθηκών σας.

• Θα σας ζητηθεί να κάνετε εξετάσεις αίματος αλλά και ούρων

• Τέλος, θα έχουμε όλο τον απαραίτητο χρόνο να συζητήσουμε όλες τις απορίες σας.

Ποιες είναι οι εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου?

Ο προγεννητικός έλεγχος λαμβάνει χώρα αμέσως μετά τη διάγνωση της εγκυμοσύνης και περιλαμβάνει αρκετές εξετάσεις ανάλογα με το ιστορικό της κάθε γυναίκας.

Στόχος του είναι ο έλεγχος της υγείας της μητέρας και του εμβρύου και η αναγνώριση τυχόν παραγόντων που χρειάζονται προσοχή.

Κάποιες από τις εξετάσεις που περιλαμβάνονται στον προγεννητικό έλεγχο είναι:

• Γενική αίματος: Δίνεται μεγάλη προσοχή στην αιμοσφαιρίνη και στον αιματοκρίτη.

• Ομάδα αίματος και Rhesus: στοιχεία απαραίτητα τόσο σε περίπτωση που χρειαστεί μετάγγιση, αλλά και στη χορήση αντι-D σφαιρίνης.

• Τεστ δρεπανώσεως και ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης.

• Έλεγχος για ηπατίτιδα Β και C, HIV, αντισώματα για ερυθρά, σύφιλη, CMV, τοξόπλασμα. Ακολουθεί επανάληψη αυτών όπου κρίνεται απαραίτητο.

• Έλεγχος Γλυκόζης: έλεγχος για προϋπάρχοντα διαβήτη. Ακολουθεί και καμπύλη σακχάρου την 23η-26η εβδομάδα της κύησης.

• Σίδηρος και φερριτίνη: αξιολόγηση ανάγκης για λήψη σκευασμάτων σιδήρου, έλεγχος σιδηροπενικής αναιμίας.

• TSH για τον έλεγχο του θυρεοειδούς και έγκαιρη παραπομπή σε ενδοκρινολόγο.

• Έλεγχος θρομβοφιλίας: με βάση το ιστορικό.

• Έλεγχος κυστικής ίνωσης.

• Γενική ούρων: έλεγχος για πιθανή ουρολοίμωξη, νεφρικής λειτουργίας και μέτρηση λευκώματος ούρων.

• Καρδιολογική εκτίμηση: με βάση το ιστορικό

Ποια είναι κατά προσέγγιση το πλάνο παρακολούθησής μου?

Σε όλη την διάρκεια της κύησης γίνονται υπερηχογραφήματα και εξετάσεις που έχουν σημαντική προγνωστική αξία. Το παρακάτω πλάνο περιγράφει αδρά την παρακολούθηση μιας ομαλά εξελισσόμενης εγκυμοσύνης.

• Υπερηχογράφημα Αρχόμενης κύησης

Γίνεται αναγνώριση της θέσης του εμβρύου με ενδοκολπικό υπερηχογράφημα. Έλεγχος για μονήρη ή πολύδυμη κύηση. Επιβεβαίωση καρδιακής λειτουργιάς του εμβρύου και προσδιορισμός πιθανής ημερομηνίας τοκετού.

• 11-14 εβδομάδες

Υπερηχογράφημα πρώτου τριμήνου με έλεγχο της αυχενικής διαφάνειας του εμβρύου και προσδιορισμό της Papp A και της ελεύθερης β χοριακής γοναδοτροπίνης, για υπολογισμό του κινδύνου για το σύνδρομο Down και για άλλα λιγότερο συχνά γενετικά σύνδρομα. Επί ενδείξεων ή αν το ζευγάρι το επιθυμεί μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος (NIPT) ή λήψη τροφοβλάστης.

• 16-18 εβδομάδες

Υπερηχογράφημα ανάπτυξης του εμβρύου. Επί ενδείξεων διενέργεια αμνιοπαρακέντησης.

• 21-23 εβδομάδες

Υπερηχογράφημα Β επιπέδου για τον λεπτομερή έλεγχο της ανατομίας του εμβρύου και του πλακούντα

• 26-28 εβδομάδες

Doppler υπερηχογραφία και δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη. Χορήγηση anti-D ανθρώπινης ανοσοσφαιρίνης σε περίπτωση που είστε Rhesus αρνητική.

• 30-32 εβδομάδες

Υπερηχογράφημα ανάπτυξης του εμβρύου και Doppler υπερηχογραφία. Βιοφυσικό προφίλ εμβρύου.

• 34-36 εβδομάδες

Υπερηχογράφημα ανάπτυξης του εμβρύου και Doppler υπερηχογραφία. Βιοφυσικό προφίλ και λήψη καλλιέργειας κολπικού υγρού για έλεγχο στρεπτόκοκκου τύπου Β. Καρδιοτοκογράφημα του εμβρύου.

• 37 εβδομάδες

Υπερηχογράφημα ανάπτυξης του εμβρύου και Doppler υπερηχογραφία. Προσδιορισμός του βιοφυσικού προφίλ του εμβρύου. Καρδιοτοκογράφημα του εμβρύου. Μέτρηση του μήκους τραχήλου εφόσον αυτό κρίνεται σκόπιμο.

Ακολουθεί έλεγχος 1 ή 2 φορές την εβδομάδα έως τον τοκετό.

• Από τις 32 εβδομάδες της κύησης και έπειτα γίνονται μαθήματα ανώδυνου τοκετού, ψυχοπροφύλαξης, περιποίησης νεογνού και δίνονται οδηγίες θηλασμού από συνεργάτιδα μαία σε όσες εγκυμονούσες το επιθυμούν .

Το παραπάνω πλάνο παρακολούθησης της εγκυμοσύνης πραγματοποιείται σε μια εγκυμοσύνη που εξελίσσεται ομαλά.

Σε περίπτωση παθολογίας τη κύησης οι επισκέψεις στο ιατρείο μας θα είναι πιο συχνές, καθώς θα χρειαστεί πιο στενή παρακολούθηση της μητέρας και του εμβρύου.