Ακράτεια Ούρων στη Γυναίκα

Γράφει ο ιατρός κ. Χρήστος Καλαντζής

Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος MSc-PhD

Ακράτεια ούρων είναι η ακούσια -δηλαδή χωρίς τη θέλησή μας- απώλεια ούρων και μπορεί να εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα. Θα πρέπει στο σημείο αυτό να καταρρίψουμε το μύθο πως η ακράτεια ούρων αφορά μόνο γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Είναι πολύ συχνή κατάσταση και μάλιστα υπολογίζεται ότι 3 στις 10 γυναίκες μέσης ηλικίας θα εμφανίσει κάποια στιγμή ακράτεια.

Παρατηρείται πολλές γυναίκες με ακράτεια ούρων να διστάζουν να αναζητήσουν βοήθεια. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν γνωρίζουν σε ποιο γιατρό να απευθυνθούν, εάν είναι κάτι που αντιμετωπίζεται, ενώ συχνά καταβάλλονται από αίσθημα ντροπής και διαλέγουν απλά να το κρύβουν. Ευτυχώς σήμερα αυτό τείνει να αλλάξει και η σύγχρονη γυναίκα προσαρμοσμένη σε μία απαιτητική καθημερινότητα αναζητά ιατρική βοήθεια και για αυτά τα θέματα.

Ο Χειρουργός Γυναικολόγος Χρήστος Καλαντζής ειδικός σε θέματα ακράτειας θα μπορέσει να διαγνώσει τον τύπο ακράτειας που έχετε και εξατομικευμένα θα προτείνει την κατάλληλη λύση που μπορεί να είναι ελάχιστα επεμβατική ή και συντηρητική.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ακράτειας?

Τα συμπτώματα ακράτειας ούρων εξαρτώνται από τον τύπο ακράτειας που έχετε.

Θα πρέπει να αναζητήσετε βοήθεια από εξειδικευμένο ιατρό εάν έχετε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω:

Απώλεια ούρων όταν βήχετε, φταρνίζεστε ή γελάτε (stress ακράτεια)
Ξαφνική ανάγκη για ούρηση με αποτέλεσμα κάποιες φορές να υπάρξει απώλεια (επιτακτική ακράτεια). Αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα εάν είχατε ουρήσει λίγα λεπτά πριν.
Συχνουρία
Νυκτουρία (σηκώνεστε συχνά το βράδυ για να ουρήσετε)
Δυσκολία στην ούρηση
Συχνές ουρολοιμώξεις
Πόνο στην ούρηση
Έχετε την εντύπωση πως η κύστη σας δεν αδειάζει τελείως
Αίσθημα πίεσης χαμηλά που μοιάζει με ¨μπούκωμα¨ και μπορεί να είναι χαρακτηριστικό πρόπτωσης

Πως γίνεται η διάγνωση της ακράτειας?

Για τη σωστή διάγνωση είναι απαραίτητη η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού, η χρήση ειδικών ερωτηματολογίων, η κλινική εξέταση, το υπερηχογράφημα και διάφορα άλλα ειδικά τεστ.

Η πιο σημαντική και συνήθως αναγκαία εξέταση είναι ο Ουροδυναμικός Έλεγχος. Η εξέταση αυτή ελέγχει τόσο τη λειτουργία της ουροδόχου κύστης -καθώς αυτή γεμίζει ή αδειάζει- αλλά και τη λειτουργία της ουρήθρας. Επίσης, ελέγχεται η ούρηση αλλά και η καλή συνεργασία ουροδόχου κύστης – ουρήθρας. Η εξέταση πραγματοποιείται από τον εξειδικευμένο ιατρό και διαρκεί περίπου 30 λεπτά ενώ δεν προκαλεί πόνο στην ασθενή.

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης ακράτειας?

Τα αίτια της ακράτειας ούρων διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο και μπορεί να είναι :

Κληρονομικότητα: Εάν έχετε συγγενείς με ακράτεια έχετε μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσετε και εσείς. Αυτό ίσως συμβαίνει λόγω χαλαρότητας των μυών και λοιπών ιστών που στηρίζουν την ουρήθρα.
Εγκυμοσύνες – Τοκετοί: Συνήθως εμφανίζεται ακράτεια ούρων εξαιτίας κακώσεων που συμβαίνουν κατά τον φυσιολογικό τοκετό. Από την άλλη όμως η καισαρική τομή δεν φαίνεται να προστατεύει 100%. Για αυτό και πιστεύεται πως η ακράτεια σχετίζεται και με την εγκυμοσύνη όχι μόνο με τον τοκετό.
Παχυσαρκία: Το αυξημένο βάρος προκαλεί μεγάλη πίεση στο πυελικό έδαφος συμβάλλοντας στην εμφάνιση ακράτειας.
Γήρας: Με το πέρασμα του χρόνου και ειδικά μετά την εμμηνόπαυση η έλλειψη οιστρογόνων αποδυναμώνει την ουροδόχο κύστη, την ουρήθρα και τους γύρω ιστούς. Δεν πρέπει όμως να θεωρείται η ακράτεια φυσιολογικό επακόλουθο του γήρατος.
Νευρολογικές παθήσεις: Νόσος πάρκινσον, πολλαπλή σκλήρυνση, εγκεφαλικά επεισόδια
Διατροφή: Αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ ή καφεΐνης, ανεπάρκεια πρόσληψης υγρών που οδηγεί σε πυκνά ούρα που ερεθίζουν την κύστη.
Φάρμακα
Λοίμωξη του ουροποιητικού: Μπορεί να ερεθίσει την ουροδόχο κύστη προκαλώντας συχνουρία αλλά και ξαφνική και έντονη ανάγκη για ούρηση με αποτέλεσμα κάποιες φορές την απώλεια ούρων.
Προηγούμενα χειρουργεία: πολλά χειρουργεία στην πύελο της γυναίκας όπως η υστερεκτομή για την αφαίρεση της μήτρας μπορεί να οδηγήσουν σε ακράτεια λόγω απώλειας της στήριξης του πυελικού εδάφους.

Πώς αντιμετωπίζεται η ακράτεια ούρων?

Η θεραπεία σας θα εξαρτηθεί από τον τύπο της ακράτειας ούρων που έχετε αλλά και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.

Χάρη στη μεγάλη πρόοδο της ιατρικής μπορεί πλέον να δοθεί λύση συντηρητικά -χωρίς χειρουργείο-, με φάρμακα αλλά και με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους με εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας, γρήγορη ανάρρωση και μόνιμο αποτέλεσμα.

> Μη χειρουργικές Μέθοδοι:

Ασκήσεις ενδυνάμωσης πυελικού εδάφους (Kegel). Οι μύες του πυελικού εδάφους περιβάλλουν την ουροδόχο κύστη και την ουρήθρα και έτσι ελέγχουν την ροή των ούρων και την εγκράτεια. Αδύναμοι οι τραυματισμένοι μύες μπορεί να προκαλέσουν ακράτεια ούρων και για αυτό συστήνεται η ενδυνάμωσή τους.
Ηλεκτρική διέγερση: εάν δεν μπορείτε να κάνετε σύσπαση των μυών του πυελικού εδάφους μόνη σας, τότε προτείνεται η ηλεκτρική διέγερση.
Βιοανάδραση: είναι μια μέθοδος για να μπορείτε να ελέγχετε πόσο σωστά πραγματοποιείτε τις ασκήσεις που υλικού εδάφους. Αυτό κάνει της άσκησης αποτελεσματικότερες και σας δίνουν κίνητρο ώστε να τις συνεχίσετε.
Επανεκπαίδευση της κύστης: εάν έχετε διαγνωστεί με επιτακτική ακράτεια ούρων ή και μικτή ακράτεια τότε ίσως σας προταθεί. αφορά την εκμάθηση τεχνικών για την αύξηση του χρονικού διαστήματος μεταξύ του αισθήματος για ούρηση και της ούρησης.
Φάρμακα: ανάλογα με το ιστορικό και τα συνοδά προβλήματα υγείας θα σας προταθεί η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής: μείωση καφεΐνης-αλκοόλ-τσαγιού-αναψυκτικών, ρύθμιση πρόσληψης υγρών, απώλεια βάρους εάν είστε υπέρβαρη κ.α.

prp ακράτεια ούρων

> PRP - Πλάσμα Πλούσιο σε Αιμοπετάλια

Το πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια, γνωστό ως PRP (platelet rich plasma) έχει πολυάριθμες εφαρμογές στην ιατρική ως μία αυτόλογη-αναγεννητική θεραπεία. Ονομάζεται αυτόλογη γιατί προέρχεται από την ίδια την ασθενή, ενώ οι πολυάριθμοι αυξητικοί παράγοντες που περιέχει βοηθούν στην αναγέννηση των ιστών που έχουν υποστεί βλάβη.

# Μπορεί να προταθεί ως μία εναλλακτική (μη χειρουργική) λύση για την αντιμετώπιση της ακράτειας ούρων.

# Η θεραπεία γίνεται στο χώρο του ιατρείου χωρίς πόνο και περιλαμβάνει την έγχυση του PRP γύρω από την ουρήθρα.

# Δεν χρειάζεται αποθεραπεία και η ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα στις καθημερινές της δραστηριότητες.

> Χειρουργικές μέθοδοι

Όταν τα συντηρητικά μέτρα αποτύχουν και η ακράτεια ούρων είναι σοβαρή τότε προτείνεται η χειρουργική αντιμετώπιση.

· Τοποθέτηση ταινίας ελεύθερης τάσης (TVT-TOT)

Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της ακράτειας ούρων από προσπάθεια (stress ακράτεια) και έχει αποτελεσματικότητα >90%.

Η επέμβαση γίνεται χωρίς εμφανείς τομές, διαρκεί από 20 έως 30 λεπτά και μπορεί να γίνει με μέθη η τοπική αναισθησία. Τοποθετείται διαμέσου του κόλπου μια ταινία που περιβάλει την ουρήθρα σαν ¨αιώρα¨ παρέχοντας τη στήριξη που είχε χαθεί κάθε φορά που βήχετε φταρνίζεστε, γελάτε ή βρίσκεστε σε πίεση.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την τοποθέτηση ταινίας ελεύθερης τάσης πατήστε εδώ.

· Ενδοκυστικές εγχύσεις Botox

Το Botox μπορεί να εγχυθεί στα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης για την αντιμετώπιση της υπερδραστηριότητας εξωστήρα και των συμπτωμάτων επιτακτικότητας. Δρα χαλαρώνοντας την κύστη, βοηθώντας στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Η δράση του Botox διαρκεί περίπου 6 μήνες και μπορεί να προταθεί σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στην φαρμακευτική αγωγή.