Γράφει ο ιατρός κ. Χρήστος Καλαντζής

Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος MSc-PhD

Τι είναι ο HPV?

Ο HPV, δηλαδή ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (human papilloma virus) αποτελείται από μία ομάδα ιών που εμφανίζονται με εξαιρετική συχνότητα.

Συνολικά, υπάρχουν πάνω από 100 τύποι HPV. Από αυτούς περίπου οι 40 επηρεάζουν τα γεννητικά όργανα ανδρών και γυναικών και πιο συγκεκριμένα το δέρμα του αιδοίου, του πέους ή του πρωκτού, καθώς και το βλεννογόνο του κόλπου, του τραχήλου και του ορθού.

Περίπου 13 τύποι HPV σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και ονομάζονται «υψηλού κινδύνου».

Πως μεταδίδεται ο ιός HPV?

Οποιοσδήποτε άνθρωπος έχει υπάρξει σεξουαλικά ενεργός στη ζωή του βρίσκεται σε κίνδυνο μετάδοσης του ιού HPV.

Ο HPV αποτελεί το συχνότερο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα και υπολογίζεται πως το 80% των ανθρώπων (4 στους 5) θα μολυνθούν κάποια στιγμή της ζωής τους.

*    Δεν είναι απαραίτητο να υπάρξει σεξουαλική επαφή με διείσδυση για τη μετάδοσή του.

Μπορεί να κολλήσετε HPV από:

• Επαφή δέρμα με δέρμα της γεννητικής περιοχής
  
• Σεξουαλική Επαφή (κολπική-πρωκτική-στοματική)
  
• Ερωτικό παιχνίδι (sex toys)

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι δεν χρειάζεται να έχετε σεξουαλική επαφή με πολλούς διαφορετικούς συντρόφους για να αποκτήσετε HPV. O ιός μπορεί να μεταδοθεί ακόμα και την πρώτη φορά που είχατε σεξουαλική επαφή.

Πώς μπορώ να προστατεύσω τον εαυτό μου από τον ιό HPV?

Τα προφυλακτικά μπορούν να σας προστατεύσουν από τον ιό HPV αλλά επειδή δεν καλύπτουν όλο το δέρμα γύρω από τα γεννητικά όργανα δεν είστε πλήρως προστατευμένοι.

Σήμερα, το εμβόλιο για τον HPV προστατεύει από τους πιο επικίνδυνους τύπους οι οποίοι προκαλούν καρκίνο του τραχήλου και οξυτενή κονδυλώματα.

Παρ’ όλα αυτά, δεν προστατεύει από όλους τους τύπους HPV και για το λόγο αυτό ακόμα και αν έχετε εμβολιαστεί πρέπει να συνεχίσετε τον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο και να έχετε υπόψη σας πως υπάρχουν και άλλοι υψηλού κινδύνου τύποι που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου.

Πότε μολύνθηκα από τον ιό HPV?

Ο χρόνος που μεσολαβεί από την έκθεση στον ιό μέχρι αυτό να φανεί στο τεστ ΠΑΠ ποικίλλει.

Ο ιός μπορεί να παραμένει ανενεργός σε κάποιους ανθρώπους για μεγάλες περιόδους όπως μήνες ή και χρόνια. Συνήθως δεν είναι δυνατό να εξακριβώσουμε πότε ή από ποιόν μεταδόθηκε η λοίμωξη.

Ποια είναι τα συμπτώματα από τη λοίμωξη με HPV?

Ο HPV συνήθως δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα. Οι περισσότεροι άνθρωποι που φέρουν τον ιό δεν το γνωρίζουν καν.

Σε μερικές περιπτώσεις όμως προκαλεί οξυτενή κονδυλώματα που χρειάζονται θεραπεία.

Ο στόχος του γυναικολογικού ελέγχου είναι να αναγνωριστεί έγκαιρα η HPV λοίμωξη, καθώς και αν αυτή οφείλεται σε κάποιον τύπο υψηλού κινδύνου που μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις για την υγεία στο μέλλον. Επίσης, είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί έγκαιρα όταν αυτό απαιτείται.

Με ποιες άλλες καταστάσεις συνδέεται ο ιός HPV?

Σε κάποιους ανθρώπους ορισμένοι τύποι HPV μπορεί να προκαλέσουν:

>     οξυτενή κονδυλώματα

>     παθολογικές αλλαγές στα κύτταρα που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο

Οι τύποι καρκίνου που συνδέονται με τον ιό HPV είναι:

• καρκίνος του τραχήλου της μήτρας
• καρκίνος πρωκτού
• καρκίνος αιδοίου
• καρκίνος κόλπου
• καρκίνος στοματοφάρυγγα
• καρκίνος πέους

Ποια εξέταση γίνεται για την ανίχνευση του HPV?

Ο έλεγχος μπορεί να γίνει από το δείγμα κυττάρων που λαμβάνεται κατά τη διάρκεια ενός τεστ ΠΑΠ ρουτίνας.

Το δείγμα αποστέλλεται σε ένα κυτταρολογικό εργαστήριο όπου ελέγχεται για την ύπαρξη HPV υψηλού κινδύνου.

Εάν το τεστ είναι θετικό θα πρέπει να ακολουθήσει κολποσκόπηση. Όταν κατά τη διάρκεια της κολποσκόπησης δεν υπάρχουν παθολογικά ευρήματα θα γίνει σύσταση για επανάληψη του τεστ μετά από κάποιο διάστημα με την ελπίδα ότι το ανοσοποιητικό σύστημα θα μπορέσει να απομακρύνει τον ιό.

Σε διαφορετική περίπτωση ίσως χρειαστεί να ληφθούν βιοψίες κατά τη διάρκεια της κολποσκόπησης και αναλόγως να σχεδιαστεί το πλάνο  αντιμετώπισης.

Πως θεραπεύεται η λοίμωξη από τον ιό HPV?

Θεραπεία χρειάζεται μόνο εάν ο ιός HPV προκαλεί προβλήματα όπως οξυτενή κονδυλώματα ή αλλαγές στα κύτταρα του τραχήλου της μήτρας.

Σε διαφορετική περίπτωση οι περισσότερες λοιμώξεις HPV δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα και μπορούν να αντιμετωπιστούν πολλές φορές από τον ίδιο τον οργανισμό μας.

#    Στο αυτό το σημείο θα πρέπει να αναφέρουμε πως οι γυναίκες που καπνίζουν έχουν διπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν παθολογία του τραχήλου, είναι λιγότερο πιθανό να απομακρύνουν μόνες τους τον ιό και συνεπώς είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο τραχήλου.

Αυτό συμβαίνει, επειδή το κάπνισμα καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα επιτρέποντας στον ιό να παραμένει για μεγάλο διάστημα ενεργός. Πάντα λοιπόν προτείνεται η διακοπή του καπνίσματος αλλά και η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής που θα ενδυναμώσει το ανοσοποιητικό σας σύστημα.

{ Διβάστε περισσότερα για άλλες γυναικολογικές παθήσεις εδώ }